اثر محلول‌پاشی برگی کود ارگانیک (اسید هیومیک) و بسترهای کشت بر روی رشد و گلدهی توت فرنگی

به منظور ارزیابی اثر سطوح مختلف هیومیک اسید بر گیاه توت‌فرنگی تحت بسترهای مختلف کشت آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه‌ای در اطراف شهر رشت اجرار گردید. فاکتورهای آزمایش عبارتند از از فاکتور بستر کاشت در چهار سطح: پیت+پرلیت+ماسه (B1)، کوکوپیت+پرلیت+ماسه (B2)، کوکوپیت+پرلیت+کمپوست آزولا+ماسه (B3)، پرلیت+ماسه+کمپوست آزولا(B4); فاکتور محلول پاشی هیومیک اسید در سه سطح: 0، 5/0 و 5/1 میلی مولار (H0، H0.5 و H1.5). در مجموع 36 گلدان وجود داشت. نتایج نشان داد که برهمکنش هیومیک اسید و بستر کاشت بر اغلب صفات به استثنای تعداد شاخساره، طول ریشه، طول میوه، قطر میوه، تعداد گل در بوته، وزن خشک هوایی و وزن تر ریشه معنی‌دار بود. در اغلب صفات اندازه‌گیری شده سطح هیومیک اسید H1.5 و بستر کاشت B4 میانگین بیشتری نسبت به سایر تیمارها نشان دادند. بیشترین عملکرد میوه نیز از تیمار B4H1.5 با میانگین 35/49 گرم به‌دست آمد. ضمن آن‌که بیشترین وزن خشک ریشه و وزن تر هوایی نیز از تیمار B4H1.5 به دست آمد. بنابراین برای حصول حداکثر عملکرد میوه محلول پاشی 5/1 میلی‌مولار هیومیک اسید و بستر ترکیب پرلیت+ماسه+کمپوست آزولا توصیه می‌شود.

 کلمات کلیدی: هیومیک اسید، بستر کاشت، توت‌فرنگی، عملکرد و کیفیت میوه

فهرست مطالب

چکیده................................................... 1

فصل اول (مقدمه و کلیات)

1-1- مقدمه.............................................. 2

فصل دوم (بررسی منابع)

2-1- طبقه‌بندی........................................... 6

2-2- گیاه‌شناسی.......................................... 6

2-3- تاریخچه............................................ 7

2-4- اهمیت اقتصادی توت‌فرنگی............................. 8

2-5- شرایط محیطی........................................ 9

2-6- زمان کاشت......................................... 10

2-7- ازدیاد توت‌فرنگی................................... 10

2-8- بستر کشت.............................................................................................. 11

2-8-1- خواص عمومی بسترها................................ 12

2-8-1-1- خواص مکانیکی.................................. 12

2-8-1-2- خواص فیزیکی................................... 13

2-8-1-3- خواص شیمیایی.................................. 13  

2-8-1-3-1- pH یا اسیدیته................................ 14

2-8-1-3-2- ظرفیت تبادل کاتیونی.......................... 14

2-8-1-3-3- نسبت کربن به ازت (C/N)....................... 15

2-8-1-3-4- هدایت الکتریکی (EC)......................... 15

2-8-2-انواع بسترهای کشت................................ 15

 2-8-2-1- پیت.......................................... 15

2-8-2-2- پوست درختان................................... 16

2-8-2-3- کمپوست........................................ 16

2-8-2-4- ورمیکولیت..................................... 17

2-8-2-5- زئولیت........................................ 17

2-8-2-6- پرلیت......................................... 18

2-8-2-7- کوکوپیت....................................... 18

2-9- تغذیه............................................. 19

  2-10- اسیدهیومیک...................................... 19

2-10-1- مزایای استفاده از اسید هیومیک................... 20

2-10-2- نقش اسید هیومیک در رشد گیاه..................... 21

2-11- اسپری یا محلول‌پاشی (تغذیه برگی)................... 22

2-12- بستر کشت......................................... 22

۲-13- اهمیت کشت بدون خاک................................ 23

۲-14- اهمیت استفاده از ترکیبات بستری.................... 23

۲-15- اهمیت بستر کشت در توت‌فرنگی........................ 25

۲-16- تأثیر بسترهای کشت بر رشد گیاهان................... 27

۲-17- اثر اسید هیومیک، بر روی رشد....................... 31

فصل سوم (مواد و روش‌ها)

3-1- مواد گیاهی........................................ 38

3-2- طرح آزمایشی....................................... 38

۳-3- شرایط محیط اجرای آزمایش............................ 38

3-4- مواد مورد استفاده در آماده‌سازی بستر کشت............ 38

3-4-1-کوکو پیت......................................... 38

3-4-2- پرلیت........................................... 38

3-4-3- ماسه............................................ 40

3-4-5- کمپوست آزولا..................................... 40

3-4-6- پیت............................................. 40

3-5- تهیه بستر......................................... 40

3-6- محلول‌پاشی اسیدهیومیک.............................. 40

3-7- مقدار اسیدهیومیک.................................. 41

3-8- نگهداری از گیاهان.................................. 41

3-8-1- مبارزه با آفات و بیماری‌ها........................ 41

3-8-2- آبیاری.......................................... 42

3-8-3- تنک کردن........................................ 42  

3-9- اندازه‌گیری صفات................................... 42

3-9-1- طول ریشه........................................ 42

3-9-2-طول شاخساره...................................... 43

3-9-3-طول میان‌گره...................................... 43

 3-9-4- تعداد گره....................................... 43

3-9-5- تعداد برگ....................................... 43  

3-9-6- تعداد ساقه...................................... 44

3-9-7- تعداد گل........................................ 44

3-9-8- قطر گل.......................................... 44

3-9-9- وزن تر اندام هوایی............................... 45

3-9-10- وزن تر ریشه..................................... 45

3-9-11- وزن خشک اندام هوایی............................ 45

3-9-12- وزن خشک ریشه.................................... 46

3-9-13- تعداد میوه در بوته.............................. 46

3-9-14- طول و عرض میوه.................................. 46

3-9-15- شاخص برداشت.................................... 46

3-9-16 -اندازه‌گیری کلروفیل برگ‌ها........................ 47

3-10- آنالیز داده‌ها.................................... 48

فصل چهارم (بحث و نتیجه و پیشنهادات )

4-1- تعداد برگ............................................... 53

4-2- طول برگ................................................. 54

4-3- طول شاخساره............................................. 55

4-4- تعداد شاخساره........................................... 56

4-5- تعداد ریشه.............................................. 56

4-6- طول ریشه................................................ 57

4-7- تعداد میوه.............................................. 59

4-8- قطر میوه................................................ 60

4-9- طول میوه................................................ 61

4-10- قطر گل................................................. 62

4-11- عملکرد میوه............................................ 62

4-12- تعداد گل در بوته........................................ 63

4-13- وزن خشک اندام‌های هوایی.................................. 63

4-14- وزن خشک ریشه........................................... 64

4-15- وزن‌تر اندام‌های هوایی................................... 65

4-16- وزن‌تر ریشه............................................. 66

4-17- شاخص برداشت............................................ 67

4-18- کلروفیل a..................................................................................................................... 67

4-19- کلروفیل b.............................................. 69

4-20- نسبت کلروفیل a/b........................................ 69

4-21- نتیجه­گیری کلی.......................................... 70

4-22- پیشنهادها.............................................. 70

منابع و مأخذ ...................................................... 71

فهرست جداول

2-1 سطح زیر کشت و میزان تولید توت‌فرنگی در ده کشور عمده تولیدکننده جهان ................................................... 9

4-1-  تجزیه واریانس اثر بستر کاشت و سطوح مختلف اسید هیومیک   50

4-2-  مقایسه میانگین اثر بستر کاشت بر صفات اندازه‌گیری شده توت‌فرنگی.......................................................................................................................................................... 51

4-3-  مقایسه میانگین اثر سطوح مختلف اسید هیومیک ....... 51

4-4-  مقایسه میانگین اثر بر­همکنش بستر کاشت × سطوح مختلف اسید هیومیک....................................................... 51

4-5-  مقایسه میانگین اثر بستر کاشت بر صفات اندازه‌گیری شده توت‌فرنگی.......................................................................................................................................................... 52

4-6-  مقایسه میانگین اثر سطوح مختلف اسید هیومیک بر صفات 52

جدول 4-7-  مقایسه میانگین اثر برهمکنش بستر کاشت × سطوح مختلف اسید هیومیک................................................. 52

فهرست اشکال

(شکل 3-1-) آماده سازی بستر کشت و کاشت نشای توت فرنگی در آن.. 39

(شکل 3-2-) محلول‌پاشی با دستگاه اسپری دستی و نازل قابل تنظیم. 41

(شکل 3-3-) اندازه گیری طول شاخساره................... 44

(شکل 3-4-) اندازه گیری قطر گل با کولیس دیجیتال....... 45

(شکل 3-5-) اندازه گیری عرض و طول میوه‌ها با استفاده از کولیس  46

(شکل 3-6-) عصاره‌گیری برگ‌ها برای اندازه گیری میزان کلروفیل    48