مقدمه

خوشنویسی را می‌توان شاخص‌ترین هنر در پهنهٔ سرزمین‌های اسلامی دانست، و آن‌را به مثابهٔ زبان هنری مشترک برای تمامی مسلمانان دانست. هنر خوشنویسی همواره برای مسلمانان ارزش ویژه داشته‌است. آن‌ها خط زیبا را نه تنها درنسخه‌پردازی قرآن، بلکه، در بیشتر هنرها به‌کار می‌بردند.

تکامل و تبدیل خط به هنر خوشنویسی بیش از هرکجا در میان مسلمانان به چشم می‌خورد. در قرآن در آیه‌های «ن، والقلم و ما یسطرون» و «الذّی علّم بالقلم» به خط اشاره شده‌است.

خط کوفی

اولین خط متداول و رایج در سرزمین های اسلامی بوده است که احکام، لوح ها ، کتیبه ها وقرآن مجید بدان نوشه شده است. پیدایش این خط همانند نام آن شهر کوفه بوده است. در قرن ششم تا هشتم هجری قمری هنرمندان ایرانی با قوه خیال انگیزی ِ وصف ناپذیرشان، حال و هوایی دیگر به خط کوفی دادند؛ یادگارهای مانده از گذشه های دور گواه این نکته است، ولی به علت دشواری در امر خواندن و مسائل مربوط به نوشتار این خط به مرور زمان از رونق افتاده، اما از لحاظ زیبایی هنوز از عیارش کاسته نشده است و چون جواهری گرانسنگ در موزه ها می درخشد.

با همه این تفضیلات خط كوفی از نظر تاریخ نگاران ، به دو دستة بزرگ تقسیم می شود :

1ـ كوفی مغربی 2ـ كوفی مشرقی.