عنوان: مبانی نظری و پیشینه تحقیق دیوان محاسبات، درآمدهای مالیاتی و ادبیات مالی در بخش دولتی

فرمت فایل: word

تعداد صفحات: 65

يکي از مهمترين منابع لازم براي اداره هر کشور منابع مالي وثروت است. در گذشته دور، فتح سرزمينهاي ديگر وگرفتن خزائن آنان اصلي ترين حرکت براي تامين مالي واستمرار حکومت ها بود.اخذ ماليات از مردم يکي ديگر از راههاي اين تامين مالي بود.املاک وخزائن جزء ثروت ودارايي شخص پادشاه بود و هرگونه دخل و تصرف در آن با نظر و دستورات پادشاه صورت مي گرفت.

در عهد هخامنشي نخستين قدم هادرراه تنظيم اقتصاد مالي برداشته شد. مالياتهاي جمع آوري شده در ايالت به خزانه مرکزي ارسال مي شد وبه مصرف ومخارج دربار،ادارات و نيروي لشگري مي رسيد .

يکي از عوامل مهم جلوگيري از تجاوز امپراطوري روم به ايران در عهد ساساني قدرت دستگاههاي اداري که ديوان نام داشت بود.قدرت رئيس ديوانيان به قدري بود که درانتخاب پادشاه نقش بسزائي داشت.وظيفه عمده ديوان تنظيم محاسبات مربوط به مخارج وعوايد،گردآوري ماليات ونظارت براجراي عدالت بود.

در دوره سلجوقيان، وزارت پايه واساس تشکيلات دولتي محسوب مي شد وديوان اعلاء که برامور مالي نظارت داشت توسط وزيراداره مي گرديد. ديوان انشاء وطغراء که ديوان رسائل ناميده مي شد با مکاتبات سرو کار داشت و ديوان زمان و استيفا که ديوان اشراف نام داشت بر امورمالي نظارت مي نمود قبل از سلجوقيان ديوان زمان و استيفا واحدهاي مستقل بودند که اولي به مسائل مالي مي پرداخت و دومي کار رسيدگي وبازرسي را انجام مي داد.

در زمان مغولها ،ديوان اززير نظر وزير که بالاترين مقام دولتي بودخارج شد تا تحت نظر صاحب ديوان که حتي مقام وزير راتحت شعاع خود داشت، قرار گيرد بعد ازصاحب ديوان مستوفي الممالک قرار داشت .

که جنبه هاي مختلف امور مالي را زير نظر داشت در زمان تيموريان ديوان اعلاء به دو قسمت تقسيم شد:

- ديوان امارت (مخصوص مسائل لشگري )

- ديوان مال (مخصوص امور کشوري ) (عابدان پور، 1386، ص14)

2-2-2- ديوان محاسبات از صدراسلام تا قبل از مشروطه

پس از آنکه شام وايران ومصربه حيطه نفوذ مسلمين افزوده شد سيلي ازطلا، نقره وجواهرات به سوي پايتخت اسلام روان گرديدوموجب حيرت خليفه دوم شد. و اوناچارشد ديوان يعني سازمان تشکيل دهد تا بتواند وضع آشفته مالي مسلمين را سروسامان دهد. براي اين مقصود ازايرانيان استمداد جست. آنقدراعراب وحتي بزرگان آنان نسبت به مسائل مالي بيگانه بودندکه وقتي يکي ازمسلمانان ازسرخيرخواهي به خليفه دوم گفت: مالي براي روزمبادا وپيشامدها ذخيره کن فريادش بلند شد و گفت: اين سخن راشيطان دردهان توانداخت وخدا مرا ازگزند آن رهايي بخشد. (عابدان پور،علیرضا، 1386، ص10)

گذشت زمان ونصيحت هاي ايرانيان خليفه دوم را برآن داشت تا با تشکيل ديوان، عادات زندگي قبيله اي را فراموش نمايد.

جرجي زيدان در تاريخ تمدن اسلام مي نويسد:

درزمان پيغمبر و خليفه اول امورمالي مسلمين منحصربه سه درآمد بود:

- زکات

- غنائم جنگي

- جزيه

همين که درزمان خليفه دوم ايران وروم فتح شد خليفه اول به ناچاربراي تنظيم امورمالي دفاتري تعيين کرد که درآن واردات و ميزان حقوق مستحقان ثبت مي گشت و بقيه درآمدها نيز نوشته مي شد تا درموقع لزوم به مصرف برسد.

بيت المال کليه عايدات دولت مسلمانان بود و شامل: صدقه، زکات، اعشار، اجناس، جزيه و... مي‌شد. بيت المال محلي بود که مال مجهول المالک که به دست مسلمانان مي افتادبه آنجا رفته و هرحقوقي که بايستي براي اداره مسلمين صرف مي شد از آنها پرداخت مي گرديد. هزينه هاي بيت المال مشتمل بر2 قسم بود:

- حقوق سپاهيان

- خريد اسلحه و...

کاتب و مامور ديوان علاوه برنوشتن نامه هاي رسمي مسئول حسابداري وثبت درآمدها و هزينه ها نيزبود. درابتداي ظهوراسلام خليفه دفتراموال را نگهداري مي نمود که با توسعه ممالک اسلامي به تقليد از شاهان ايراني کارها ميان ماموران متعدد تقسيم گرديد و وزير و صاحب البريد (رئيس کل) را ايجاد کردند و به همين شکل ديوان هاي مختلفي ايجاد گرديد که بعضي ازآنها به قرار زير بود:

- ديوان کل ( مخصوص تنظيم امور مالي دردوره عباسيان)

- ديوان خراج (مخصوص درآمد هاي مالياتي و جزيه)

- ديوان زمان (مخصوص محاسبات لشگري)

- ديوان نفقه (مخصوص محاسبات کشوري)

در دوره صفويه وزير درميان وظايف خود به عنوان رئيس ديوان اعلاء،قانوني بودن اقدامات مامورين را کنترل ميکرد وامور مالي دولت رانيز تحت نظارت وبررسي داشت . در زمان قاجاريه از روي الگوي زمان صفويه عمل مي گرديد آقامحمدخان شخصا به جزئيات امور ديواني رسيدگي مي کرد در زمان فتحعلي شاه صدراعظم عهده دار ديوان بود. (عابدان پور، علیرضا،1386، ص11)

فهرست مطالب

دیوان محاسبات

قبل از اسلام

ديوان محاسبات از صدراسلام تا قبل از مشروطه

ديوان محاسبات در دوره مشروطه

ديوان محاسبات بعد از انقلاب

اهداف دیوان محاسبات

وظایف و اختیارات دیوان محاسبات

سازمان و تشکیلات دیوان

معانی دیوان در لغت

دیوان محاسبات آمریکا

دیوان محاسبات انگلستان

دیوان محاسبات ژاپن

دیوان محاسبات چین

دیوان محاسبات ترکیه

اصطلاحات و ادبیات مالی در بخش دولتی

نظام اقتصادی در ایران

دستگاه اجرایی

وزارتخانه

موسسه دولتی

شرکت دولتی

نهاد عمومی غیر دولتی

بودجه کل کشور

سال مالی

دریافت های دولت

درآمد

درآمد عمومی

سایر منابع تامین اعتبار

مسولیت وصول درآمدها

نظارت بودجه ای

نظارت بودجه در ایران

انواع نظارت بودجه ای در ایران

دستگاه های نظارتی در ایران

مسئولیت پاسخگویی عمومی

استفاده کنندگان حسابداری دولتی

سازمان امور مالیاتی و ارکان آن

شورای عالی مالیاتی

هیئت عالی انتظامی مالياتي

دادستانی انتظامی مالیاتی

ادارات امور مالیاتی

مالیات و مفاهیم مربوطه

بيان مالیات

نگاهی به ادبیات مالیات

مالیات و سیاست های اقتصادی

مالیات و اقتصاد جهانی

مفهوم کلی مالیات

مالیات در ایران

قانون مالیات

پایه و نرخ مالیات

عوامل تشخیص مالیات

طبقه بندی انواع مالیات

پرهیزمالیاتی وفرار مالیاتی

اشخاص مشمول مالیات

اشخاص معاف از مالیات

طبقه بندی مالیات بر اساس قانون مالیاتهای مستقیم مصوب1366 در ایران

اصول حاکم بر حقوق مالیات

اصول مالیات

پیشینه تحقیق

پیشینه تحقیق در داخل کشور

پیشینه تحقیق در خارج کشور

فهرست منابع و مآخذ