تحقیق حریق در ساختمان

- ایمنی از حریق در ساختمان

1-1.        كلیات

ایمنی از حریق در ساختمان به كمك تحقیق، طراحی و مدیریت می گردد. دامنه مطالعاتی آن بسیار وسیع و شامل علوم مختلف و رشته های گوناگون است. علاوه بر علوم فنی و تجربی در صنعت و ساختمان، از علوم اداری، روان شناسی، جامعه شناسی و دانشهای مشابه نیز استفاده می شود كه هر یك به نحوی و اندازه ای در آن سهیم هستند. برای دستیابی به ایمنی از حریق از سه راه می توان اقدام كرد.

-         شناخت علل به وجود آمدن حریق و كوشش برای جلوگیری از بروز آن.

-          شناسایی دلایل رشد و گسترش حریق و كوشش برای مصون و محفوظ ماندن در مقابل آن.

-          یادگیری اداره كردن حریق و كوشش برای كنترل و خاموش نمودن آتش سوزی.

 در عمل، با علم و آگاهی به اینكه حریقها چگونه بروز می كنند، چطور گسترش می یابند و به چه نحو می توان آنها را كنترل و خاموش نمود. از طریق انجام برنامه هایی جداگانه برای فراهم نمودن ایمنی اقدام می شود.

الف) تدوین و اجرای استاندارد ها و آیین نامه های پیشگیری از بروز حریق این گروه برنامه ریزیها شامل تمام ملزومات و اقداماتی است كه به نحوی موجبات آتش سوزی و بروز حریق را از میان بردارند. فعالیتهایی مانند كوششهای تحقیقاتی و تعلیماتی پیرامون مسائل جگوناگون آتش گیری و آتش سوزی، تهیه و تنظیم و آموزش توصیه ها و پیشگیرها، توسعه روشهای اداری و خدمات اداری و خدمات ایمنی و به طور كلی تمام اقداماتی كه در مجموع به خاطر روبه رو نشدن با آتش سوزی به كار می روند، از این زمره اند. این گروه فعالیتها معمولاً در مراكزی مانند دانشگاهها آزمایشگاههای آتش و حریق شناسی، سازمانهای پژوهشهای علمی و صنعتی، موسسه های تحقیقاتی و تهیه استاندارد و گاهی شركتهای بیمه آتش سوزی انجام می گیرد. این اقدامات همگی زیز عنوان ممانعت از حریق نام برده می شوند.

ب) تدوین و اجرای استانداردها و آیین ناممه های ساختمانی محافظت در برابر حریق به طور كلی، این كوششها به منظور فراهم نمودن شرایطی از پیش بررسی، تدارك و طرح می شوند تا در صورت وقوع حریق، تلفات و زیانهای جانی و مالی ناشی از آتش سوزی به كمترین مقدار برسد. این طرز عمل كه در حقیقت نوعی مواجه شدن با حریق به شكل ساكن و غیر عامل است، در جهت محافظت مواجه شونده ها ( اعم از انسان، ساختمان و غیره) و همچنین كنترل و جلوگیری از رشد، گسترش و ادامه آتش سوزی به كار گرفته می شود. این دور اندیشیها در قلمرو و موضوع فعالیت موسسه های تحقیقاتی ممانعت از حریق نیست و بیشتر در حوزه فعالیت سازمانهایی است كه بر صنعت ساختمان و ساخت نظارت دارند. اصطلاح محافظت در برابر حریق در اینجا مترادف با افزایش ایمنی، قابلیت، استعداد، تأثیر پذیری و مقدار مقاومت مواجه شونده در برابر آتش سوزی و گسترش حریق به كار می رود.

پ) ایجاد سازمانهای آتش نشانی و توسعه تدابیر و تعلیمات اطفای حریق، این گروه برنامه ها مواقعی به كار گرفته می شوند كه حریق وقوع یافته است و ناچار باید به طور فعال و عامل با آن مبارزه كرد. در واقع، آخرین تلاشهایی هستند كه به امید حفظ ایمنی می توان به آنها متوسل شد. هزینه به كارگیری این كوششها نسبتاً زیاد است اما در مواردی كه آگاهی دانش و فرهنگ ممانعت و محافظت برای دستیابی به ایمنی كفایت نمی كند ضمن از دست رفتن بخشی از ایمنی[2] الزماً باید در این مسیر گام برداشت. روشن است كه تنها با تشكیل گروههای آتش نشان و تدارك دستگاهها و وسایل مبارزه با حریق نمی توان به ایمنی مطلوب دست یافت و لزوماً باید در ایجاد و توسعه فنون مبارزه با حریق و تنظیم و تعلیم عملیات و تدابیر آتش نشانی نیز همت گماشت.

از دیدگاه نظری، كوشش به هر یك از سه طریقی كه ذكر شد باید به دستیابی كامل ایمنی منجر شود ولی در عمل برای رسیدن به ایمنی، همواره از تمام روشها به طور جمعی و هماهنگ كمك گرفته می شود الیته میان فعالیتهای ایمنی از آتش سوزی نمی توان حد و مرز كاملاً مشخصی و دقیقی ترسیم كرد و هر چند كه مشخصات و ملزومات هر یك از این فعالیتها با دیگری تفاوتهایی مخصوص دارد، معمولاً برای برنامه ریزی اقدامات یك گروه لازم می شود كه استاندارد ها و خواسته های گروه دیگر نیز مد نظر قرار گیرد.

لازم است توضیح داده شود كه بسیاری از كوششها حالتی مشترك داشته و می توان آنها را جزء همه گروهها منظور نمود. تأمین شبكه آبرسانی شهری برای عملیات اطفای حریق، آموزش همگانی و بالا بردن فرهنگ عمومی در مورد آتش سوزی و آتش نشانی، تدارك وسایل خودكار خاموش كننده و جلوگیری از حریق در ساختمانها ( شبكه آبفشانهای خودكار) و مانند آن از این گونه كوششها هستند. در این گزارش، اصولاً فقط جنبه های مخلتف محافظت در برابر حریق(بند ب) برای ساختمان مورد بحث قرار گرفته است و از كوششهای ممانعت از حریق و تدابیر و ملزومات مبارزه با حریق ( بندهای الف و پ) صحبتی به میان نمی آید.