جزوه میکروبیولوژی- زیست شناسی



انواع تعریف گونه

به مجموعهای از سویهها (Strains) که دارای صفات مشترك هستند گونه گفته میشـود. در تـاگزونومی سیسـتماتیک

باکتریایی، گونه گروه اصلی میباشد. گذشته از این، دو تاگزونومی باکتریایی مشخصات شکلی اهمیت چنـدانی نـدارد. در

تعیین گونه باکتری جنسیت دخیل نیست زیرا در بین باکتریها تعداد محدودی از آنها همیوغی (Conjugation) انجـام

میدهند. (همیوغی تنها روش تولید مثل جنسی باکتریهاست).

یکی از راههای تشخیص گونه باکتری، بررسی خویشاوندی ژنتیکی یا بررسی تشابه DNA میان باکتریهای مختلف است.

سویه (Strain) : سویه یا سوش به سلولهای حاصل از یک سلول در کشت خالص اطلاق میگردد.

جنس (Genus) : مجموعهای از سویههاست که دارای صفات مشترك میباشند. در ردهبنـدی لینـهای، جـنس بـاکتری

بیشتر مدنظر قرار میگیرد. ردهبندی امروزی بیشتر بر پایه اختصاصات فیزیولوژیک انجام میشود.

در ردهبندی کنونی، موجودات زنده را که کلاً در 2 گروه اصلی طبقهبندی نمودهاند که عبارتند از :

1ـ یوکاریوتها (پروتیستها) مانند جلبکها، قارچها، پروتوزوئرها، کپکهای مخاطی.

2ـ پروکاریوتها که خود شامل 3 گروه هستند : جلبکهـای سـبز ـ آبـی (سـیانوباکترها)، باکتریهـا یـا باکتریهـای حقیقـی

(یوباکترها) و بالاخره آرکیباکتر (آرکئا یا باکتریهای باستانی).

آرکیباکترها در کل دستهای از پروکاریوتها هستند که قادرند در محدوده بسیار وسیعی از شرایط محیطی زیسـت کننـد.

به عبارت دیگر این باکتریها قادرند در شرایط بسیار سخت محیطی (Harsh) اعم از PHهای بسیار اسـیدی یـا بسـیار

قلیایی

( تحت عنـوان extremely alkalophiles , extremely acidophiles)، دماهـای بسـیار بـالا یـا بسـیار پـایین،

درصدهای بسیار بالای نمـک (extremely halophiles)، فشـارهای بسـیار بـالا (تحـت عنـوان Barophiles : ایـن

باکتریها بعضاً به قدری فشار دوست هستند که برای کشت آنها از کپسولهای تحت فشار استفاده مـیکننـد) و ... زنـدگی

کنند لذا به این دسته از باکتریها اصطلاحاً extremophiles یا بینهایت دوست میگویند که دارای گونههای متمـایز از

یوباکترها هستند.

طبقه بندی باکتریها براساس رابطه ژنتیکی

طبقهبندی باکتریها براساس رابطه ژنتیکی مزیتهای زیر را دارا است :

اولاً اینکه قبول فرضیه یکسان و یکنواخت بودن گونه باکتریها را میسر میسازد.

دوم این نوع طبقهبندی تحت تأثیر تغییرات ناگهانی قرار نمیگیرد.

سوم بعد از طبقهبندی میتوان طرح تشخیصی قابل اطمینانی را ارائه داد.

خانواده میکروکوکاسه : شامل استافیلوکوکوس، میکروکوکوس، پلانوکوکوس

ویژگیهای استافیلوکوکها :

استافیلوکوکها باکتریهای کروی به اندازه 5/. تا 1/5 میکرون میباشد که باکتریهای گرم مثبت بوده و میکروفلـور طبیعـی

پوست انسان، بینی و بخش فوقانی دستگاه تنفس میباشند. این باکتریها از نازوفازنکس قابل جداسازی هستند. همچنین

بیهوازی اختیاری بوده و رشد آنها در شرایط هوازی بهتر انجام میشود. به صورت همسفره بـا انسـان یـا بیمـاریزا وجـود

دارند. مهمترین گونه بیماریزا، استافیلوکوکوس اورئوس است که شایعترین عامل عفونتهای موضعی چرکی است. اسـتافها

متابولیسم تنفسی داشته، کاتالاز مثبت هستند (که وجه تمایز آنها با استرپتوکوکها اسـت)، فاقـد حرکـت و فاقـد اسـپور

هستند، حرارت مناسب برای رشدشان 37 ـ 30 درجه سانتیگراد میباشد.

میکروکوکوسها و پلانوکوکوسها فاقد گونههای بیماریزا میباشند.

خانواده استرپتوکوکاسه

اعضای خانواده استرپتوکوکاسه به صورت همسفره در انسان یا به صورت ساپروفیت در شیر و فرآوردههای آن وجود دارند.

این باکتریها هوازی یا بیهوازی اختیاری هستند. جنسهای وابسته به استرپتوکوکها عبارتند از : آئروکوکوس، پدیوکوکوس،

لوکونوستوك ، جملا در این باکتریها فقط جنسهای ائروکوکوس و استرپتوکوکوس با عفونتهـای انسـانی مـرتبط هسـتند.

آئروکوکوس گاهاً در عفونتهای مجاری ادراری و اندوکاردیت نقش دارد.

طبقهبندی لنسفیلد : این طبقهبندی براساس آنتیژنهای دیواره سلولی است و شامل گروههـای E ، D ، C ، B ، A و...

است. در گروه A (استرپتوکوکوس پایوژنز) و گروه C ، کپسول از جنس هیالورونیک اسید است.

نکته : کپسول هیالورونیک اسیدی در سویههای مولد هیالورونیداز وجود ندارد. ایـن کپسـول ایمونوژنیـک نمـیباشـد. در

گروه B و D ، کپسول از جنس پلیساکاریدی است. کلنیهای کپسولدار کلنیهای موکوئیدی هستند.


فهرست مطالب

 

تعریف گونه .............................................................................................................................. 11

طبقهبندی باکتریها براساس رابطه ژنتیکی..................................................................................................12

خواص اسیدهای نوکلئیک....................................................................................................................13

صفات فنوتیپی ................................................................................................................................15

روشهای تشخیصی برای تعیین تشابهات و تفاوتهای میان باکتریها ........................................................................ 16

خانواده میکروکوکاسه : شامل استافیلوکوکوس، میکروکوکوس، پلانوکوکوس ............................................................17

گونههای مهم استاف از نظر پزشکی..........................................................................................................17

حساسیت آنتیبیوتیکی .......................................................................................................................18

ویژگیهای کشتی استافیلوکوکها..............................................................................................................19

ساختار آنتیژنیک استافها ....................................................................................................................21

کپسول .........................................................................................................................................21

همولیزین ......................................................................................................................................22

اثر سیتوتوکسیک همولیزینها.................................................................................................................22

22....................................................................................... (PANTON – VALENTINE لوکوسیدین) لوکوسیدین

انتروتوکسین...................................................................................................................................23

24............................................................................. ( TOXIC SHOCK SYNDROM = TSS) سمی شوك سندروم

اگزوتوکسینهای تبزا ......................................................................................................................... 26

کواگولازدر استاف............................................................................................................................. 26


نوع فایل:Pdf

سایز: 5.08mb

تعداد صفحه:319
جزوه میکروبیولوژی- زیست شناسی



انواع تعریف گونه

به مجموعهای از سویهها (Strains) که دارای صفات مشترك هستند گونه گفته میشـود. در تـاگزونومی سیسـتماتیک

باکتریایی، گونه گروه اصلی میباشد. گذشته از این، دو تاگزونومی باکتریایی مشخصات شکلی اهمیت چنـدانی نـدارد. در

تعیین گونه باکتری جنسیت دخیل نیست زیرا در بین باکتریها تعداد محدودی از آنها همیوغی (Conjugation) انجـام

میدهند. (همیوغی تنها روش تولید مثل جنسی باکتریهاست).

یکی از راههای تشخیص گونه باکتری، بررسی خویشاوندی ژنتیکی یا بررسی تشابه DNA میان باکتریهای مختلف است.

سویه (Strain) : سویه یا سوش به سلولهای حاصل از یک سلول در کشت خالص اطلاق میگردد.

جنس (Genus) : مجموعهای از سویههاست که دارای صفات مشترك میباشند. در ردهبنـدی لینـهای، جـنس بـاکتری

بیشتر مدنظر قرار میگیرد. ردهبندی امروزی بیشتر بر پایه اختصاصات فیزیولوژیک انجام میشود.

در ردهبندی کنونی، موجودات زنده را که کلاً در 2 گروه اصلی طبقهبندی نمودهاند که عبارتند از :

1ـ یوکاریوتها (پروتیستها) مانند جلبکها، قارچها، پروتوزوئرها، کپکهای مخاطی.

2ـ پروکاریوتها که خود شامل 3 گروه هستند : جلبکهـای سـبز ـ آبـی (سـیانوباکترها)، باکتریهـا یـا باکتریهـای حقیقـی

(یوباکترها) و بالاخره آرکیباکتر (آرکئا یا باکتریهای باستانی).

آرکیباکترها در کل دستهای از پروکاریوتها هستند که قادرند در محدوده بسیار وسیعی از شرایط محیطی زیسـت کننـد.

به عبارت دیگر این باکتریها قادرند در شرایط بسیار سخت محیطی (Harsh) اعم از PHهای بسیار اسـیدی یـا بسـیار

قلیایی

( تحت عنـوان extremely alkalophiles , extremely acidophiles)، دماهـای بسـیار بـالا یـا بسـیار پـایین،

درصدهای بسیار بالای نمـک (extremely halophiles)، فشـارهای بسـیار بـالا (تحـت عنـوان Barophiles : ایـن

باکتریها بعضاً به قدری فشار دوست هستند که برای کشت آنها از کپسولهای تحت فشار استفاده مـیکننـد) و ... زنـدگی

کنند لذا به این دسته از باکتریها اصطلاحاً extremophiles یا بینهایت دوست میگویند که دارای گونههای متمـایز از

یوباکترها هستند.

طبقه بندی باکتریها براساس رابطه ژنتیکی

طبقهبندی باکتریها براساس رابطه ژنتیکی مزیتهای زیر را دارا است :

اولاً اینکه قبول فرضیه یکسان و یکنواخت بودن گونه باکتریها را میسر میسازد.

دوم این نوع طبقهبندی تحت تأثیر تغییرات ناگهانی قرار نمیگیرد.

سوم بعد از طبقهبندی میتوان طرح تشخیصی قابل اطمینانی را ارائه داد.

خانواده میکروکوکاسه : شامل استافیلوکوکوس، میکروکوکوس، پلانوکوکوس

ویژگیهای استافیلوکوکها :

استافیلوکوکها باکتریهای کروی به اندازه 5/. تا 1/5 میکرون میباشد که باکتریهای گرم مثبت بوده و میکروفلـور طبیعـی

پوست انسان، بینی و بخش فوقانی دستگاه تنفس میباشند. این باکتریها از نازوفازنکس قابل جداسازی هستند. همچنین

بیهوازی اختیاری بوده و رشد آنها در شرایط هوازی بهتر انجام میشود. به صورت همسفره بـا انسـان یـا بیمـاریزا وجـود

دارند. مهمترین گونه بیماریزا، استافیلوکوکوس اورئوس است که شایعترین عامل عفونتهای موضعی چرکی است. اسـتافها

متابولیسم تنفسی داشته، کاتالاز مثبت هستند (که وجه تمایز آنها با استرپتوکوکها اسـت)، فاقـد حرکـت و فاقـد اسـپور

هستند، حرارت مناسب برای رشدشان 37 ـ 30 درجه سانتیگراد میباشد.

میکروکوکوسها و پلانوکوکوسها فاقد گونههای بیماریزا میباشند.

خانواده استرپتوکوکاسه

اعضای خانواده استرپتوکوکاسه به صورت همسفره در انسان یا به صورت ساپروفیت در شیر و فرآوردههای آن وجود دارند.

این باکتریها هوازی یا بیهوازی اختیاری هستند. جنسهای وابسته به استرپتوکوکها عبارتند از : آئروکوکوس، پدیوکوکوس،

لوکونوستوك ، جملا در این باکتریها فقط جنسهای ائروکوکوس و استرپتوکوکوس با عفونتهـای انسـانی مـرتبط هسـتند.

آئروکوکوس گاهاً در عفونتهای مجاری ادراری و اندوکاردیت نقش دارد.

طبقهبندی لنسفیلد : این طبقهبندی براساس آنتیژنهای دیواره سلولی است و شامل گروههـای E ، D ، C ، B ، A و...

است. در گروه A (استرپتوکوکوس پایوژنز) و گروه C ، کپسول از جنس هیالورونیک اسید است.

نکته : کپسول هیالورونیک اسیدی در سویههای مولد هیالورونیداز وجود ندارد. ایـن کپسـول ایمونوژنیـک نمـیباشـد. در

گروه B و D ، کپسول از جنس پلیساکاریدی است. کلنیهای کپسولدار کلنیهای موکوئیدی هستند.


فهرست مطالب

 

تعریف گونه .............................................................................................................................. 11

طبقهبندی باکتریها براساس رابطه ژنتیکی..................................................................................................12

خواص اسیدهای نوکلئیک....................................................................................................................13

صفات فنوتیپی ................................................................................................................................15

روشهای تشخیصی برای تعیین تشابهات و تفاوتهای میان باکتریها ........................................................................ 16

خانواده میکروکوکاسه : شامل استافیلوکوکوس، میکروکوکوس، پلانوکوکوس ............................................................17

گونههای مهم استاف از نظر پزشکی..........................................................................................................17

حساسیت آنتیبیوتیکی .......................................................................................................................18

ویژگیهای کشتی استافیلوکوکها..............................................................................................................19

ساختار آنتیژنیک استافها ....................................................................................................................21

کپسول .........................................................................................................................................21

همولیزین ......................................................................................................................................22

اثر سیتوتوکسیک همولیزینها.................................................................................................................22

22....................................................................................... (PANTON – VALENTINE لوکوسیدین) لوکوسیدین

انتروتوکسین...................................................................................................................................23

24............................................................................. ( TOXIC SHOCK SYNDROM = TSS) سمی شوك سندروم

اگزوتوکسینهای تبزا ......................................................................................................................... 26

کواگولازدر استاف............................................................................................................................. 26


نوع فایل:Pdf

سایز: 5.08mb

تعداد صفحه:319