مقایسه انگیزه مشارکت زنان و مردان مشهد به ورزش همگانی

بدون شک سلامت یک جامعه به میزان گرایش مردم به فعالیت های سالم ورزشی و تحرک جسمی آن ها وابسته است و به طور یقین تربیت بدنی و ورزش یکی از سالم ترین و مفیدترین فعالیت هایی است که افراد جامعه می توانند در اوقات فراغت به آن روی آورند.

ایجاد انگیزه در اقشار مختلف مردم برای انجام فعالیت های ورزشی امکانات وسیعی را طلب می نماید و در صورتی که این علاقه در بین جامعه ایجاد شود، بسیاری از ناهنجاری های اجتماعی از بین خواهد رفت، اعتیاد و فساد اجتماعی کم خواهد شد. همچنین نسل های آینده از نظر قوای ذهنی و استعدادهای بدنی در سطح بالاتری قرار خواهند گرفت و توانایی مبارزه با مشکلات اجتماعی و تحمل در مقابل سختی ها در نزد افراد افزایش خواهد یافت (کوزه چیان ، 1380) .

ورزش و فعالیت های بدنی وسیله ارزشمندی است که امروزه  پرکننده بخش اعظم اوقات فراغت میلیون ها نفر از مردم جهان است. اوقات فراغت فرصت بسیار مناسب و مطلوبی جهت پرداختن به ورزش است. تقاضا برای خدمات فراغتی و تفریحی در طی پانزده سال گذشته طوری توسعه یافته که بخش های خصوصی و همگانی آن شش میلیون شغل را به خود اختصاص داده است (وید[1] ، 1995).

قرن بیستم به زعم رئیس انجمن بین المللی ورزش همگانی سلامت و آمادگی جسمانی، قرن ورزش المپیکی بود و قرن بیست و یکم قرن ورزش همگانی و تفریحی است. در روسیه مردم علاقه خود را از ورزش های شدید و تماشای فعالیت های ورزشی به تفریحات آخر هفته و فعالیت در فضاهای ورزشی – تفریحی معطوف کرده اند (دیوس[2]، 2000) .

مطالعات تفضیلی توسعه ورزش همگانی و تفریحی در سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران نشان می دهد که تاکنون آمار دقیقی از تعداد افرادی که در ایران به ورزش همگانی می پردازند در دسترس نمی باشد (سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران، 1382).

در حالی که در دانمارک تأکید دولت از فعالیت های رقابتی به سمت ورزش های آزاد تغییر کرده است. برنامه ریزان و سیاست گذاران ورزش کشور نمی دانند که مردم چه فعالیت هایی را در اولویت می دانند؟ آیا علاقه و نیاز مردم به ورزش همگانی است یا رقابتی؟ با شناخت ماهیت ورزش و نیازهای اجتماعی برنامه ریزی برای آن کاملاً روشن می شود.

برای برنامه ریزی اصولی ورزش همگانی در میان اقشار مختلف جامعه، بررسی علل گرایش افراد به این ورزش، به عنوان یکی از راهکارهای ممکن در این مقطع زمانی به حساب می آید. لذا این پژوهش به دنبال پاسخ به این سوال است که انگیزه مردان و زنان از پرداختن به ورزش همگانی در شهر مشهد چه می باشند و آیا بین انگیزه آنها در پرداختن به  ورزش همگانی تفاوتی وجود دارد یا خیر؟

به نظر می رسد پاسخ به این سوالات بتواند متخصصان این رشته را برای ترسیم سیاست و راهبردهای مربوطه کمک نماید.

فهرست مطالب

عنوان                                       صفحه

فصل اول – طرح تحقیق

مقدمه.......................................... 2

بیان مسأله..................................... 3

ضرورت و اهمیت پژوهش............................ 5

اهداف پژوهش.................................... 7

هدف کلی پژوهش.................................. 7

اهداف ویژه پژوهش............................... 7

فرضیه های پژوهش................................ 8

فرضیه اصلی پژوهش............................... 8

فرضیه های فرعی پژوهش........................... 8

پیش فرض های پژوهش.............................. 9

محدودیت های پژوهش.............................. 9

تعاریف نظری................................... 11

تعاریف عملیاتی................................ 13

فصل دوم – ادبیات و پیشینة تحقیق

مقدمه......................................... 17

بخش اول : مبانی نظری پژوهش.................... 18

-         مفهوم تربیت بدنی ......................... 18

-         تعریف ورزش................................ 19

-         ورزش ..................................... 19

-         تعاریف ورزش همگانی........................ 23

-         مفهوم جهانی ورزش.......................... 26

-         مفهوم ورزش................................ 27

-         کیفیت زندگی............................... 29

-         حق به دنبال خوشحالی بودن.................. 30

-         انگیزه و گرایش مردم کشورهای مختلف جهان به ورزش همگانی    31

-         فوائد شرکت در فعالیتهای ورزش همگانی....... 36

-         تأثیر ورزش همگانی در تغییر رفتار.......... 38

-         طبقه بندی ورزش های همگانی................. 39

-         گرایش به ورزش همگانی به عنوان فعالیتی برای اوقات فراغت   42

-         تعادل در ورزش............................. 43

-         مفهوم فراغت............................... 44

-         توسعه تاریخی ورزش همگانی در کشورهای جهان.. 49

-         فدراسیون ورزش های همگانی ایران و اهداف آن. 54

-         نگرش و چارچوب مفهومی آن................... 57

-         تعریف نگرش................................ 58

-         گرایش به ورزش و فعالیت بدنی............... 59

-         انگیزش و گرایش به مشارکت ورزشی............ 61

-         بخش دوم : بررسی پیشینه پژوهش.............. 65

• الف) بررسی پژوهش های انجام شده در داخل کشور 65
• ب) بررسی پژوهش های انجام شده در خارج کشور   78

فصل سوم : روش شناسی پژوهش

مقدمه......................................... 90

روش پژوهش..................................... 91

جامعه آماری................................... 92

نمونه آماری و روش نمونه گیری.................. 93

ابزار پژوهش................................... 96

متغیرهای پژوهش................................ 97

اعتبار و روایی ابزار پژوهش.................... 98

شیوه جمع آوری داده ها......................... 99

روش های آماری................................. 99

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده های آماری

بخش اول : توصیف آماری متغیرهای تحقیق.......... 102

الف) مشخصات فردی افراد تحت بررسی.............. 102

ب) بررسی پاسخ به سؤالات انگیزه مردم به ورزش همگانی   114

ج) توزیع فراوانی سؤالات دو وجهی................ 132

د) مقایسه عوامل مؤثر در گرایش مردم به ورزش همگانی   134

بخش دوم : استنباط فرضیه های تحقیق ............ 136

سایر یافته های پژوهش.......................... 151

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

مقدمه......................................... 161

خلاصه ی پژوهش.................................. 161

یافته های اصلی پژوهش.......................... 161

سایر یافته های پژوهش.......................... 163

بحث و تحلیل و نتیجه گیری...................... 166

روش های گسترش ورزش همگانی..................... 171

پیشنهادهای مبتنی بر یافته های پژوهش........... 173

پیشنهادات برای محققین دیگر.................... 173

منابع  

فهرست جداول

عنوان                                                                                              صفحه

جدول 1-2 : مشخصات کمیته های تحت پوشش و افراد شرکت کننده 55

جدول 2-2: رشد مشارکت مردم آلمان............... 86

جدول1-3: حجم نمونه به صورت متناسب در زنان و مردان   95

جدول 2-3:  سؤالات مربوط به هریک از مؤلفه های انگیزه پرداختن به ورزش همگانی........................................ 97

جدول 1-4:  توزیع فراوانی نمونه مورد بررسی بر حسب جنسیت   102

جدول 2-4:  توزیع فراوانی نمونه مورد بررسی بر حسب سن 104

جدول3- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی به تفکیک رشته   106

جدول4- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی برحسب تأهل 108

جدول5- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی برحسب تحصیلات    110

جدول6- 4 : توزیع فراونی برحسب تعداد جلسات تمرین در هفته  111

جدول7- 4 : توزیع فراونی برحسب میزان ساعت تمرین در روز    112

جدول8- 4 : توزیع فراونی عامل آرامش و فراغت.... 114

جدول 9-4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل آرامش و فراغت 115

جدول 10-4 :  توزیع فراوانی عامل اجتماعی....... 117

جدول 11-4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل اجتماعی 118

جدول 12- 4 : توزیع فراوانی عامل درمانی........ 120

جدول 13- 4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل پیشگیرنده و درمانی...................................................................................................... 121

جدول 14- 4 : توزیع فراوانی عامل آمادگی جسمانی... 123

جدول 15- 4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل آمادگی جسمانی       124

جدول 16- 4 : توزیع فراوانی عامل بهبود و یادگیری مهارت ها 126

جدول 17- 4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل بهبود و یادگیری مهارت ها ........................................... 127

جدول 18- 4 : توزیع فراوانی عامل اختصاصی....... 129

جدول 19- 4 : آماره های توصیفی گزاره های عامل اختصاصی 130

جدول 20- 4 :  توزیع فراوانی سؤالات دو وجهی مطرح شده  132

جدول 21- 4 :  میانگین نمرات مربوط به عوامل.... 134

جدول 22- 4 : میانگین نمرات مربوط به عوامل به تفکیک جنس   135

جدول 23- 4 : آزمون مربوط به فرضیه اصلی........ 137

جدول 24- 4 : آزمون مربوط به فرضیه فرعی اول.... 139

جدول 25- 4 : : آزمون مربوط به فرضیه فرعی دوم.. 141

جدول 26- 4 : : آزمون مربوط به فرضیه فرعی سوم.. 143

جدول 27- 4 : : آزمون مربوط به فرضیه فرعی چهارم 146

جدول 28- 4 : : آزمون مربوط به فرضیه فرعی پنجم. 148

جدول 29- 4 : : آزمون مربوط به فرضیه فرعی ششم.. 150

جدول 30- 4 : عوامل تأثیر گذار در پرداختن مردم به ورزش همگانی بر حسب تأهل.......................................... 151

جدول 31- 4 : عوامل تأثیر گذار در پرداختن مردم به ورزش همگانی بر حسب سطح تحصیلات.................................... 154

جدول 32- 4 : عوامل تأثیر گذار در پرداختن مردم به ورزش همگانی بر حسب سن............................................ 156

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                              صفحه

نمودار 1-4:  توزیع فراوانی نمونه مورد بررسی بر حسب جنسیت 103

نمودار 2-4:  توزیع فراوانی نمونه مورد بررسی بر حسب سن    105

نمودار3- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی برحسب سن 107

نمودار4- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی برحسب تأهل    109

نمودار5- 4 : توزیع فراونی نمونه مورد بررسی برحسب تحصیلات  110

نمودار6- 4 : توزیع فراونی برحسب تعداد جلسات تمرین در هفته    111

نمودار7- 4 : توزیع فراونی برحسب میزان ساعت تمرین در روز  113

نمودار8- 4 : مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل آرامش و فراغت.............................................. 116

نمودار 9-4 :  مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل اجتماعی    119

نمودار 10- 4 : مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل پیشگیرنده و  درمانی........................................ 122

نمودار 11- 4 : مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل آمادگی جسمانی.............................................. 125

نمودار 12- 4 : مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل بهبود و یادگیری مهارت ها ..................................... 128

نمودار13- 4 : مقایسه میانگین ها در گزاره های عامل اختصاصی    131

نمودار 14- 4 :  توزیع فراوانی پاسخ «بلی» به سؤالات دو وجهی مطرح شده.............................................. 133

نمودار 15-4 : میانگین انگیزه مردم از پرداختن به ورزش همگانی 137

نمودار 16-4 :میانگین عامل آرامش و فراغت در انگیزه مردم از پرداختن به ورزش همگانی................................... 139

نمودار 17-4: میانگین عامل اجتماعی به عنوان یک انگیزه از پرداختن به ورزش همگانی .................................. 141

نمودار 18-4: میانگین عامل پیشگیرنده و درمانی به عنوان یک انگیزه از پرداختن به ورزش همگانی ....................... 143

نمودار 19-4: میانگین عامل آمادگی جسمانی به عنوان یک انگیزه از پرداختن به ورزش همگانی ....................... 145

نمودار 20-4: میانگین عامل بهبود و یادگیری مهارت ها به عنوان یک انگیزه از پرداختن به ..................... ورزش همگانی   147

نمودار 21-4 : میانگین عامل اختصاصی به عنوان یک انگیزه از پرداختن به ورزش همگانی .................................. 150

نمودار 22-4: عوامل تأثیر گذار در پرداختن به ورزش همگانی بر حسب تأهل.............................................. 153

نمودار 23-4: عوامل تأثیر گذار در پرداختن به ورزش همگانی بر حسب تحصیلات........................................ 155

نمودار 24-4: عوامل تأثیر گذار در پرداختن به ورزش همگانی بر حسب سن.............................................. 158

فهرست شکل ها

 شکل 1-2 : مدل سلسله مراتبی ورزش (مول )........ 35

شکل 2-2 : طبقه بندی ورزش همگانی .............. 41