بررسی اعتبار حقوقی قطعنامه ها و وتوهای شورای امنیت سازمان ملل متحد و ارتباط آن با وضع موجود

1- هدف پژوهش : با بررسی متون و منابع موجود در خصوص شورای امنیت جایگاه حقوقی این ركن مهم در منشور ملل متحد  را مورد  بررسی قرار داده و از این رهگذر، تصمیمات آن را كه در قالب قطعنامه های نسبتاً لازم الاجرا متبلور است و همچنین نقش آن در حفظ صلح وامنیت بین المللی  را مورد تحلیل و بررسی قرار خواهیم داد.

2- روش نمونه گیری افراد نمونه: در این روش از نمونه گیری افراد استفاده نشده است.

3- روش پژوهش : كتابخانه ای و تحلیل منطقی

4- ابزار اندازه گیری : چون روش مطابق با روش كتابخانه ای است نیازی به
اندازه گیری نمی باشد.

5- طرح پژوهش : با عنایت به اهمیت قطعنامه های شورای امنیت در عصر حاضر و درچارچوب نظام امنیت جهانی، بررسی عملكرد این ركن سازمان ملل متحد ومیزان  التزام به تصمیمات شورا و پیامدهای ناشی از آن مدنظر قرار گرفته است.

6- نتیجه ی كلی: شورای امنیت سازمان ملل متحد، ركن اصلی و اجرایی سازمان ملل بوده و صلاحیت رسیدگی به كلیه اختلافات، اعم ازسیاسی یا غیرسیاسی را داشته وقطعنامه هایی كه صادر می نمایدبا پشتوانه ی دول قدرتمند( اعضای دائم) دارای ضمانت اجرایی كافی نیز می باشد. شورای امنیت این صلاحیت را مطابق اختیاراتی كه در خود منشور برای آن لحاظ شده ، كسب نموده است ودولتهای عضو ملل متحد با پذیرش آن ( منشور) در واقع چنین صلاحیتی را به شورا تفویض نموده اند.

 فهرست مطالب

پیشگفتار( تاریخچه و طرح بحث) .......................................................................... 1

مقدمه .................................................................................................................... 5

 بخش اول : مبانی و كلیات

فصل اول : جایگاه و مكانیسم فعالیت شورای امنیت سازمان ملل متحد  ........ 10

گفتار اول : علل وضرورت وجودی شورای امنیت .............................................. 11

گفتار دوم : آیین كار شورا و نحوه ی رأی گیری ............................................... 15

گفتار سوم : تشكیلات وابسته به شورای امنیت ................................................... 18

گفتار چهارم : شناسایی حق وتو .......................................................................... 21

         مبحث اول : دیدگاه موافقین و مخالفین ..................................................... 24

         مبحث دوم : طرح موسوم به آچه سن و تعدیل حق وتو............................ 26

فصل دوم : صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل متحد  .......................... 31

گفتار اول : انواع صلاحیت شورای امنیت ............................................................ 31

         مبحث اول : صلاحیتهای خاص ................................................................. 34

         مبحث دوم : صلاحیتهای مشترك ............................................................. 36

گفتار دوم : نظریه های راجع به صلاحیت شورای امنیت .................................... 37

         مبحث اول : نظریه ی مبتنی بر صلاحیت موسع شورای امنیت................. 37

         مبحث دوم : نظریه ی مبتنی بر صلاحیت مضیق شورای امنیت ............... 41

گفتار سوم : تلاش جهت تقویت دیدگاه مربوط به صلاحیت موسع شورای امنیت    45            

         مبحث اول : انطباق نظـریه مربوط به صلاحیت موسـع شورای امنیت با

         ماهیت حقوقی آن ...................................................................................... 47

         مبحث دوم : نقد ماهیت صرفا حقوقی شورای امنیت ................................ 48

گفتار چهارم : حدود صلاحیت شورای امنیت در شناسایی موارد تهدید و نقض

صلح و عمل تجاوز ( ماده 39 منشور) ................................................................. 49

 بخش دوم :  ارزیابی  عملكرد و تصمیمات شورای امنیت

سازمان ملل متحد

فصل اول : اقدامات مسالمت آمیز و قهری شورای امنیت سازمان ملل متحد ... 58

گفتار اول : نقش شورای امنیت در حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات بین المللی   60

گفتار دوم : اقدامات اجرایی و اجبار كننده ی شورای امنیت ............................... 62

         مبحث اول : اقدامات اجبار كننده ی غیرقهری .......................................... 66

         مبحث دوم : اقدامات اجبار كننده ی قهری ............................................... 67

گفتار سوم : مداخله به منظور جلوگیری از تولید و توسعه ی سلاح های كشتـار

جمعی (مصادیق عینی)  ........................................................................................ 70

         مبحث اول : در عراق ................................................................................ 72

         مبحث دوم : در كره شمالی ...................................................................... 75

گفتار چهارم : مداخله ی بشر دوستانه به منظور جلوگیری از نقض حقوق بشر

( نمونه های عینی)  ............................................................................................... 79

         مبحث اول : در كردستان عراق ................................................................ 81

         مبحث دوم : در سومالی ........................................................................... 86

         مبحث سوم : در بوسنی و هرزه گوین ..................................................... 88

         مبحث چهارم: در رواندا ........................................................................... 90

         مبحث پنجم : در هائیتی ............................................................................. 91

فصل دوم : مشروعیت و اعتبار حقوقی تصمیمات و اقدامات الزام آور شورای امنیت سازمان ملل متحد    100

گفتار اول : اعتبار تصمیمات و محدوده ی صلاحیت شورای امنیت مطابق منشور   101

         مبحث اول : محدودیتهای كلی  و عام ....................................................... 104

         مبحث دوم : محدودیتهای موردی و خاص .............................................. 107

گفتار دوم: مشروعیت  اقدامات شورای امنیت و اصل حاكمیت دولت ها ............ 108

         مبحث اول : ارزش حقـوقی اقدامات شـورای امنیـت در تقابل با اصـل

        حاكمیت دولتها ............................................................................................ 109

         مبحث دوم : ارزش حقـوقی اقدامات شـورای امنیـت در تقابل با اصـل

         تساوی حاكمیت دولتها .............................................................................. 113

گفتار سوم : الزام آور بودن قطعنـامه ها برای اعضای سـازمان ملل ( تحلیل

ماده‌ی 25 منشور)  .............................................................................................. 119

         مبحث اول : بررسـی دیدگاههای مختلف در خصوص قلمـرو اعمال  ماده ی 25

         منشور............................................................................................................................................... 120

              الف :برداشت موسع و مضیق از ماده ی 25 منشور ......................... 121

              ب: برداشت بینابین یا مختلط ( دلایل اثباتی)  ...................................... 122

         مبحث دوم : عملكرد دولتها و ضرورت توسل به ماده ی 25 منشور ...... 125

فصل سوم : مكانیسمهای نظارت بر تصمیمات و اقدامات شورای امنیت سازمان ملل متحد            132

         گفتار اول : صلاحیت نظارتی مجمع عمومی سازمان ملل متحد................. 133

         گفتار دوم : صلاحیت قضایی دیوان بین المللی دادگستری و امكان كنترل

         اعتبار قطعنامه های شورای امنیت ............................................................ 135

              مبحث اول : فرض رسیدگی همزمان شورای امنیت و دیوان بین المللی

              به یك مساله ی واحد .......................................................................... 138

              مبحث دوم : مصلحت گرایی دیوان بین المـللی دادگســتری و معضـل

              اعتبار قطعنامه های شورای امنیت ..................................................... 141

نتیجه گیری ........................................................................................................... 147

منابع و مآخذ 156