بررسی نظر مشورتی دیوان بین المللی دادگستری دربارة سلاح های هسته ای سال 1996

درخواست نظر مشورتی از دیوان بین المللی دادگستری راجع به مشروعیت یا عدم مشروعیت تهدید یا توسل به سلاح های هسته ای توسط برخی سازمان های غیر دولتی، فعالان صلح و نیز دولت های غیر هسته ای صورت گرفت که طرح موضوع را در دیوان از طریق مجمع سازمان بهداشت جهانی و مجمع عمومی سازمان ملل متحد تعقیب می نمودند. ناگفته پیداست که طرح این موضوع نزد دیوان از اهمیت فراوانی در جامعة بین المللی امروز برخوردار است. از زمانی که شهرهای هیروشیما و ناکازاکی در جریان جنگ جهانی دوم هدف بمب های اتمی آمریکا قرار گرفتند افکار عمومی جهان نگران آن بوده است که دارندگان این نوع سلاح ها بار دیگر از آن استفاده کنند. به این ترتیب تلاش های متعددی برای محدود کردن و در نهایت محو سلاح های هسته ای آغاز شد که نتیجة آن انعقاد معاهدات متعدد دربارة منع آزمایش های هسته ای در جو، فضای ماورای جو و زیر آب، عدم استقرار سلاح های هسته ای در بستر و زیر بستر دریاها و عدم اشاعه سلاح های هسته ای است ولی ممنوعیت کامل استفاده از سلاح های هسته ای در غیاب معاهده ای جامع و جهان مشمول همچنان محل تردید است.

فهرست مطالب:

مقدمه................................................................................................................. 2

فصل اول -  نکات مقدماتی درباره قضیه سلاح های هسته ای......................... 3

الف: درخواست نظر مشورتی ازدیوان.............................................................. 3

ب: گزیدة نظر دیوان.......................................................................................... 5

ج: آثار مهلک و منحصر بفرد سلاح های هسته ای............................................ 7

فصل دوم – استنادات دیوان در اعلام رأی...................................................... 9

الف: نکات مورد تأکید دیوان.............................................................................. 9

ب: قواعد حقوقی مورد استناد دیوان............................................................... 12

ج: علل ناتوانی دیوا در اعلام عدم مشروعیت کامل سلاح های هسته ای........ 15

فصل سوم – تأثیرات رأی دیوان در حقوق بین الملل..................................... 18

الف: شناسایی قاعده بنیادین مشابه با اصل 21 اعلامیه استکهلم.................... 18

ب: تهدید استفاده از سلاح های هسته ای در پرتو ملاحظات محیط زیستی.... 19

ج: الزام کشورها برای مذاکره در جهت خلع سلاح هسته ای.......................... 20

اختتام بحث و نتیجه گیری............................................................................... 23

فهرست منابع................................................................................................... 25