كنترل میزان رشد جمعیت یكی از مهمترین شاخصهای توسعه بحساب می آید. جمعیت دنیا در سال 1950 دو و نیم میلیارد نفر بوده و اكنون از مرز 6 ملیارد نفر گذشته است و پیش بینی می شود در سال 2025 میلادی به 5/8 میلیارد نفر برسد طی همین سالها در ایران روند رشد جمعیت از متوسط دنیا بالاتر بود و جمعیت 10 میلیونی 100 سال قبل اكنون به نزدیك به 7 برابر رسیده است[i].

كشور جمهوری اسلامی ایران كه در دوران سالهای اولیه انقلاب دارای رشد جمعیت بالاو در حدود7/2 (كه تا 4/3 نیز ذكر شده است)[ii] و در سالهای اخیر این میزان رشد تا حدود 7/1 (و مواردی تا 2/1 نیز ذكر شده) كاهش یافت این كاهش رشد جمعیت ناشی از اجرای طرحها و برنامه های كنترل جمعیت در سالهای اخیر بوده است.

هرم سنی جمعیت ایران در سالهای اول بعد از انقلاب شكلی مخروطی با قاعده پهن به خود گرفت كه این شكل نشانگر رشد جمعیت بالا است و در سالهای بعد این رشد بسرعت كنترل و باعث تغییر در شكل نمودار فوق گردید بطوری كه اكنونیك ناحیه فرو رفته در قاعده مخروط را می توان بوضوح مشاهده كرد مشابه این تغییر را می توان در نمودار رشد جمعیت كشور های اروپایی و بخصوص در كشور آلمان پس از جنگ جهانی اول مشاهده نمود كه البته این تغییر شكل نمودار در اروپا در بین گروه جوانان و افراد میانسال (بویژه مردان ) و بدلیل كشته شدن سربازان در جنگ بوده است در حالی كه تغییر شكل مزبور در كشور ما ناشی از كنترل رشد جمعیت و تنظیم خانواده می باشد.

كشور ایران دارای جمعیت جوانی می باشد و برابر آمار (در زمان مطالعه)حدود 35% جمعیت كشور را افراد زیر 18 سال تشكیل می دهند این آمار اهمیت تحقیق در مسائل جوانان و از جمله مسئله ازدواج را روشن تر می نماید[iii].

براساس مطالعات انجام شده در سال 1365 از سوی سازمان ثبت احوال نشان می دهد كه 99 در صد از زنان كشور ما موفق به ازدواج می شوند و تنها یك درصد آنان تا پایان عمر خود موفق به ازدواج نمی شوند[iv].

شاخص دیگر میانگین طول مدت ازدواج است كه این رقم در جامعه ما بسیار بالا است.

الگوی ازدواج در ایران بر اساس باور مردم به این گونه است كه شوهر باید از زن بزرگتر باشد و میزان تفاوت سنحداقل 5 سال را لازم و این اختلاف سن را ضامن بقای خانواده ها می دانند.

همچنین طبق تحقیق انجام شده از سوی سازمان ثبت احوال میزان تفاوت سنی زن و مرد در كشور طی سالهای دهه 60 بین 8/4 تا 1/5 بوده است[v] اخیرا مجلس شورای اسلامی نیز در یك طرح پیشنهادی سن قانونی ازدواج برای مردان 18 و برای زنان را 15 سال اعلام نمود.

فهرست مطالب

بیان مسئله

عوامل موثر بر الگوی سنی ازدواج

اهداف

سئوال ها

فرضیات

روش تحقیق

نمونه گیری

ملاحظات اخلاقی

پیش آزمایی

نتیجه بررسی

تحلیل داده ها

بررسی وضع موجود

برآورد وضعیت الگوی سنی ازدواج در آینده كشور

آغاز بحران

برآورد رقمی

برآورد شرایط ایده آل

پیشگیری

نتیجه گیری

منابع

جدول شماره 1: جمعیت های برآورد شده در گروههای سنی به تفكیك جنس و تاهل در كل كشور در سال 1382

جدول شماره 2:جمعیت های برآورد شده در گروههای سنی به تفكیك جنس و تاهل در روستا در سال 1382

جدول شماره 3:جمعیت های برآورد شده در گروههای سنی به تفكیك جنس و تاهل در شهر در سال1382

جدول شماره 4: تعداد و درصد افراد در معرض تجرد قطعی به تفكیك سال تولد

جدول شماره 5: محاسبه اختلاف سن ازدواج ایده آل برای پیشگیری از تجرد در جامعه

نمودار شماره 1: نمایش میانگین سن ازدواج در زن و مرد بر اساس فرمول فوق

نمودار شماره 2: هرم سنی روستایی به تفكیك تاهل وتجرد در سال79

نمودار شماره 3: هرم سنی شهری به تفكیك تاهل وتجرد در سال 79

نمودار شماره 4: هرم سنی به تفكیك تاهل و تجرد در كل كشور در سال 79

نمودار شماره 5: تغییرات میانگین سن ازدواج در زن و مرد در طی سالهای مورد مطالعه

نمودار شماره 6: اختلاف سن به تفكیك سن زن در كل كشور(در سالهای 75-79)

نمودار شماره 7: اختلاف سن به تفكیك سن مرد دركل كشور (در سالهای 75-79)

نمودار شماره8: مقایسه تعداد موارد ازدواج درهر گروه سنی به تفكیك زن و مرد

نمودار شماره 9: هرم سنی افراد مجرد دركل كشور

نمودار شماره 10: نمایش اختلاف تعداد پسر و دختر به تفكیك سال تولد

نمودار شماره 11: مقایسه تعداد افراد مجرد به تفكیك سال تولد (دركل كشور در سال 79)

نمودار شماره 12: مقایسه تعداد افراد مجرد به تفكیك سال تولد